Voor de wijken Vogelbuurt en Kern Driel is een technisch/financieel onderzoek uitgevoerd waaruit blijkt dat de all-electric warmtepomp de slimste (duurzaam, betaalbaar, realistisch) manier is om de wijk op termijn aardgasvrij te maken.
Het adviesbureau DEP heeft twee mogelijke warmte-oplossingen voor de wijk onderzocht als alternatief voor de cv-ketel op aardgas:
- De individuele lucht-water warmtepomp (all-electric).
- Een Collectief Modulair Energiesysteem (MES) met een warmtenet met centrale warmte-opwek.
Hieronder een samenvatting van het rapport: klik hier voor het hele rapport
Collectief Modulair Energiesysteem (MES)
Het systeem bestaat uit warmtepompen, warmtebuffers, een aansturingssysteem én gasketels. De gasketels vangen pieken in de warmtevraag op, bijvoorbeeld als het streng vriest. De opgewekte warmte uit het MES wordt via een warmtenet, ook wel stadsverwarming genoemd, aan de woningen geleverd. Bij de berekeningen voor het MES zijn tientallen woningen aan de rand van de wijk niet meegenomen, vanwege de te hoge kosten voor de benodigde buizen onder de grond.
De kosten per woning voor realisering van een MES kunnen worden verdeeld in kosten voor het netwerk van geïsoleerde leidingen onder de grond, het bouwen van het MES met alle installaties en alle aanpassingen in de woning.
Ondanks beschikbare subsidies, kan een warmtenet in Driel niet concurreren met individuele warmteoplossingen. Dit komt naast de investeringen in het warmtenet ook door de energielasten die niet dalen ten opzichte van de gasprijs.
Individueel – All Electric: geen aardgas meer, maar meer elektriciteit
Met een warmtepomp verwarm je jouw huis niet langer met aardgas, zoals met een cv-ketel, maar met elektriciteit. Een warmtepomp haalt aanwezige warmte uit bijvoorbeeld de buitenlucht, en verwarmt hiermee de woning. In een woning zonder gasaansluiting produceert een all electric warmtepomp warm water voor twee doelen: het verwarmen van de woning via de centrale verwarming en voor warmtapwater in de badkamer en keuken. Tapwater kan ook met een aparte boiler verwarmd worden.
Een all electric lucht-water warmtepomp werkt het best als de warmtevraag van de woning zo laag mogelijk is. Daarvoor moet de woning zo goed mogelijk geïsoleerd zijn. De kosten van deze isolatieopgave zijn vaak hoger dan de kosten van de warmtepomp zelf. Maar ook een warmtepomp is in aanschaf veel duurder dan een cv-ketel. Met een warmtepomp in huis verbruik je dus geen aardgas meer, maar je elektriciteitsgebruik gaat flink omhoog. Als je huis echter goed is geïsoleerd dan gaan de energielasten wel omlaag.
Netcongestie: file op het elektriciteitsnetwerk!
Tot zover het onderzoek van adviesbureau DEP.Vanwege de netcongestie, een soort file op het elektriciteitsnetwerk, lijkt het de komende vijf à tien jaar niet mogelijk om de hele wijk met individuele all-electric warmtepompen te verwarmen. Deze warmtepompen zorgen namelijk voor extra file op het netwerk en dat kan het nog niet aan.
Hybride warmtepomp
Bij een hybride warmtepomp werkt de cv-ketel samen met een warmtepomp. De cv-ketel verwarmt nog steeds het douchewater. Hierdoor bespaar je ruimte en kosten op een warmwaterboiler. Zelfs minder goed geïsoleerde huizen kunnen zo worden verwarmd, want op extreem koude dagen blijft de cv-ketel gewoon bijspringen. Hoewel je de kosten van de gasaansluiting behoudt, kun je tot 80% op gasverbruik besparen!
De hybride warmtepomp is niet meegenomen in dit onderzoek. Vanuit andere analyses zien we dat de hybride oplossing een lagere investering vraagt dan een warmtepomp en de maandelijkse kosten zijn lager dan bij een cv-ketel. De hybride warmtepomp is dus ook in dit opzicht een goede tussenoplossing.
Conclusie
Om als wijk aardgasvrij te worden blijkt de individuele lucht-water warmtepomp (all electric) de beste warmteoplossing voor de woningen in de Vogelbuurt en Kern Driel. Ook levert dit de meeste afname van CO2-uitstoot op.
Echter, doordat het elektriciteitsnet op dit moment overvol is (netcongestie), is het voorlopig niet mogelijk om als wijk massaal over te stappen op de all electric warmtepomp. Totdat die netcongestie is opgelost is het advies om vooral in te zetten op het verlagen van de warmtevraag (lees: isoleren) en het aanschaffen van een hybride warmtepomp. Wanneer over zo’n 15 jaar de hybride warmtepomp aan vervanging toe is, kan de stap gemaakt worden naar de all-electric warmtepomp.
Vervolg
In het rapport worden veel aannames gedaan en wordt uitgegaan van een nul-situatie waarbij huishoudens nog helemaal geen isolatiemaatregelen hebben getroffen. De komende periode willen we beter inzicht krijgen waar de huishoudens staan en wat isolatie en technische maatregelen daadwerkelijk kosten. Door de enquête die is uitgegaan krijgen we al veel beter inzicht. En de komende periode willen we ook diverse verduurzamingsrapporten laten maken om zo de woningen beter te leren kennen.
Ten slotte bekijken we samen met andere wijken in de provincie Gelderland hoe een warmtenet misschien wél haalbaar en betaalbaar kan worden en wat hiervoor (zoals in financiering en eigendom door inwoners) nodig is.